Międzynarodowa Konferencja Naukowa

Figury pamięci

Czytanie – doświadczenie – emocje. Książki dla dzieci i młodzieży – teoria i praktyka odbioru ( IV)

1–3.06. 2018r.

Instytut Filologii Polskiej

Uniwersytet Wrocławski (pl. Nankiera 15, Wrocław)

Kultura pamięci traktowana jest w badaniach humanistycznych jako zespół sposobów traktowania przeszłości i historii zarówno przez jednostki jak i grupy; odsyła do pojęć pamięci indywidualnej i zbiorowej, odnosi się do różnych form reprezentacji i figur pamięci oraz przeszłości, próbuje opisać upamiętnianie ich oraz ich włączanie do różnych tekstów kultury (w tym także do przestrzeni publicznej). Eksplorowanie kultury pamięci uwzględnia zmienny oraz dynamiczny charakter fenomenu pamięci, a badania akcentują współczesną perspektywę oglądu zdarzeń, eksponując także subiektywizm opisu, który pamięć inspiruje, ożywia i aktywizuje. .

Kultura pamięci jako pojęcie “zakorzeniła się” już w wielu dyscyplinach badań, np. w historii, socjologii, literaturoznawstwie, antropologii i psychologii.

Badacze uwzględniają różne podziały i klasyfikacje pojęcia pamięci i proponują m.in. pamięć indywidualną i zbiorową, pamięć świadków bezpośrednich i „spóźnionych”, zjawisko post- pamięci i pamięci drugiej generacji, pamięci sztucznej i afektywnej, pamięci całych opowieści i pamięci scen oraz zdarzeń, pamięci częściowej, selektywnej, fragmentarycznej i szkicowej, pamięci „plam” i mentalnych obrazów, pamięci czasu i przestrzeni, pamięci gestów i obrazów, pamięci ludzi i przedmiotów.

Sposoby istnienia pamięci związane są z rekonstruowaniem i reinterpretacją zapamiętanej przeszłości, powtarzanym mnemotechnicznie repertuarem i indywidualnymi praktykami wyobraźni. Słowem – kluczem w rozumieniu fenomenu pamięci stają się także emocje.

Maurice Halbwachs powiedział, że „istnieje tak dużo pamięci, jak wiele jest grup, że pamięć jest z natury różnorodna, a jednak specyficzna; zbiorowa, mnoga, a jednak indywidualna”, natomiast Pierre Nora zauważył, że pamięć „nieustannie ewoluuje, jest otwarta na dialektykę pamiętania i zapominania, nieświadoma swej sukcesywnej deformacji, podatna na manipulację i zawłaszczenie, może trwać w uśpieniu i co jakiś czas się budzić, [...] przyswaja [...] jedynie pasujące do niej fakty; karmi wspomnienia, które mogą być nieostre lub odległe, globalne lub oderwane, partykularne lub symboliczne – podatne na przekaz wszelkimi kanałami lub we wszelkich ramach fenomenalnych, na każdy typ cenzury lub projekcji [...]”.

W związku z tym, że zjawisko pamięci ma charakter wielopoziomowy, palimpsestowy, odnosi się do różnych typów narracji o przeszłości i do zagadnienia pokolenia. Konferencja będzie zatem próbą dyskusji o tym, w jaki sposób formuły i figury pamięci uobecniają się w literaturze dla dzieci i młodzieży, jak konkretyzują się one w słowach, a jak w obrazach/ilustracjach? W jaki sposób „funkcjonują” w narracjach przeznaczonych dla młodego czytelnika, jak kreowane są dialogi pokoleń i na czym polega zagadnienie krzyżowania się świata widzianego oczami dziecka i dorosłego (np. artystyczne kreacje obrazów dzieciństwa, dziecięca perspektywa spojrzenia na reprezentacje historii – tu m.in. czas wojennej zagłady, Holokaustu, dziedzictwo komunizmu itd. )?

A przede wszystkim jak wygląda teoria i praktyka odbioru tekstów kultury o tematyce pamięci (w tym szkolna recepcja owych tekstów)  przeznaczonych dla młodego odbiorcy?

Chcielibyśmy zaprosić do udziału w konferencji historyków literatury, teoretyków literatury, badaczy literatury dla dzieci i młodzieży, ale także bibliotekoznawców, dydaktyków literatury, pedagogów, psychologów i historyków oraz wszystkich zainteresowanych książką obrazkową/picturebooks.

Na zgłoszenia tematów, krótkich abstraktów wystąpień (w języku polskim oraz angielskim) oraz na Państwa biogramy czekamy do 28.02.2018. Zgłoszenia tematów referatów prosimy kierować na adresy: figurypamieci@gmail.com; lub: dorota.michulka@uwr.edu.pl i  w.kostecka@uw.edu.pl.

Planowany język wystąpień: polski i angielski.

Konferencja odbędzie się w Instytucie Filologii Polskiej na Uniwersytecie Wrocławskim w dn. 1-3.06.2018r. (pl. Nankiera 15).

Opłata konferencyjna wynosi 250zł.

Informację o numerze konta przekażemy w późniejszym terminie

Organizatorzy: Uniwersytet Wrocławski, Uniwersytet Warszawski,  Uniwersytet Pedagogiczny im. KEN w Krakowie, University of Valencia (Spain), Akademia Sztuk Pięknych im. E. Gepperta we Wrocławiu.

Komitet  organizacyjny konferencji:

Ryszard Waksmund (UWR)

Weronika Kostecka (UW) –  w.kostecka@uw.edu.pl

Dorota Michułka (UWR) – dorota.michulka@uwr.edu.pl

Xavier Minguez López  (University of  Valencia)

Anita Wincencjusz – Patyna (ASP Wrocław)

Katarzyna Wądolny – Tatar (UP Kraków)

Angela Bajorek (UP Kraków)

Małgorzata Chrobak (UP Kraków)

Kamila Kowalczyk (UWR)

Maciej Skowera (UW)

Sabina Świtała (UWR)